“Τραγούδια για παιδιά”, τραγούδια για δραματοποίηση και παιχνίδι! Ηχογραφημένα
Ακολουθούν 16 τραγούδια (για ακρόαση, τραγούδισμα, διαθεματικές προσεγγίσεις, παιχνίδι, δραματοποίη) από το βιβλίο μας με τίτλο: “ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ” σε εικονογράφηση Βάλλυς Λιάπη, Εκδόσεις “Ελληνικά Γράμματα” (1998), ΕΞΑΝΤΛΗΜΕΝΟ. Στις ηχογραφήσεις, πιάνο παίζει η Λουίζα Κουλά και τραγουδάμε εμείς. Επίσης, οι μελοποιήσεις και οι στίχοι είναι δικοί μας. Όπου οι στίχοι γράφτηκαν από άλλους δημιουργούς, αναφέρονται τα ονόματα τους.
1. Αγριοαχλαδοπορτοκαλομανταρινομηλόζουμο!
(Στίχοι: ‘Αλκηστις)
Ήτανε μια κολοκυθιά, που έκανε δέκα μανταρίνια
και μια πορτοκαλιά, που έκανε δέκα μηλαρόνια.
Ήτανε μια βερικοκιά, που έκανε δέκα πορτοκάλια
και μια ροδακινιά, που έκανε δέκα αγριαχλάδια.
Και τα μάζεψε η κυρά και τα ‘ βαλε στο μίξερ
και τα ‘λιωσε γοργά και τα ‘ κανε χυμό
αγριοχλαδοπορτοκαλομανταρινομηλόζουμο…
- Το παραπάνω τραγούδι μπορεί να μας φανεί χρήσιμο – εκτός των άλλων- και στα πλαίσια της Υγιεινής Διατροφής (Αγωγή Υγείας).
2. “Θέλω να σε παντρευτώ…”
(Στίχοι: Καίτη Σταθούδη)
Θέλω να σε παντρευτώ, είπε το χωριό στην πολή
να ζήσουμε τα δυο μαζί στης φύσης το περβόλι!
Δέξου λοιπόν το δώρο μου, χίλιους ασκούς αέρα,
το νέφος σου να διώξουνε, να λάμψεις μέχρι πέρα!
Αχ, το πονόψυχο χωριό, που σκέφτεται την πόλη!
Να ζήσουνε τα δυο μαζί στης φύσης το περβόλι!
- Το τραγούδι αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να προσεγγίσουμε το θέμα της Προστασίας του Περιβάλλοντος ( Οικολογία- Περιβαλλοντική Εκπαίδευση).
3. Πάμε ένα ταξιδάκι
Πάμε ένα ταξιδάκι
να ξεσκάσουμε λιγάκι
να γνωρείσουμε που λες
άλλες χώρες και φυλές.
Τώρα εδώ στην Ισπανία
καστανιέτες και χοροί
ταυρομάχοι στην αρένα
κι ένας ταύρος ν’ απορεί!
Πάμε ένα ταξιδάκι
να ξεσκάσουμε λιγάκι
να γνωρίσουμε που λες
άλλες χώρες και φυλές.
Τα μικρά Γιαπωνεζάκια
που φοράνε κιμονό,
τις βεντάλιες τους κουνάνε
περπατάνε με ρυθμό!
Πάμε ένα ταξιδάκι
να ξεσκάσουμε λιγάκι
να γνωρίσουμε που λες
άλλες χώρε και φυλές.
Ήρθε η ώρα στη Ελλάδα
να γυρίσουμε παιδιά
με χορό και με τραγούδι
να χαρεί πολύ η καρδιά!
- Μετά τη δεύτερη, την τέταρτη και την έκτη στροφή ακούγεται αντίστοισα ισπανική, γιαπωνέζικη και ελληνική μουσική. Κατά τη διάρκεια αυτών των μελωδιών τα παιδιά μπορούν να χορέψουν και να αυτοσχεδιάσουν.
4. Στο χορό των χρωμάτων
Στο χορό των χρωμάτων
μια κίτρινη σταγίνα
ακούμπησε τη μπλε.
Και ω, τι θαύμα!
Ένα θαύμα ακόμα.
Έκαναν τότε το πράσινο χρώμα.
Στο χορό των χρωμάτων
μία μπλε σταγόνα
την κόκκινη ακουμπά.
Και ω, τι θαύμα!
Ένα θαύμα ακόμα.
Έκαναν τότε το μοβ το χρώμα!
Στο χορό των χρωμάτων
μια κίτρινη σταγόνα
την κόκκινη ακουμπά.
Και ω, τι θαύμα!
Ένα θαύμα ακόμα.
Το πορτοκαλί κάναν τότε τοχρώμα!
- Σ’ αυτό το χορό , τον γεμάτο εκπλήξεις, τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιήσουν διάφορα υλικά, όπως δακτυλομπογιές, σελοφάν ή πανιά χρωματιστά, κ.ά υλικά και να βιώσουν τη “γέννηση” των χρωμάτων στο παιχνίδι τους.
5. Η τάξη
(Στίχοι: Θέτη Χορτιάτη)
Τάξη, τάξη κι όλα εντάξει
και μη βρέξει και μη στάξει
κι ας μας έχουνε στοιβάξει
σαν σαρδέλες σε μια τάξη
ποια σκεπή θα μας βαστάξει
αν σαν πύραυλος πετάξει
στο διάστημα η τάξη!
Ε, παιδιά, όποιος προφτάξει
ένας- ένας και με τάξη
ο ήλιος κούνιες έχει φτιάξει
με αχτιδόσκοινα μετάξι
σκανταλιές μας έχει τάξει.
Μέσα στ’ ουρανού την τάξη
κάνει αταξίες μία τάξη!
Ένα ποίημα της Θέτης Χορτιάτη και βρίσκεται στο βιβλίο της “Παιχνιδόλεξα” (Εκδ. Κέδρος 1986), που αγαπούν πολύ τα παιδιά.
6. Ένα τρίγωνο στη χώρα των κύκλων
Στων κύκλων τη χώρα
για κακή του ώρα
βρέθηκε ένα τρίγωνο
πο πο πο αλίμονο.
“Πως είναι έτσι μωρέ αυτός
αλλού χοντρός κι αλλού λεπτός!
Μύτες απ’ έξω και μέσα γωνίες
καμπύλη καμία μονάχα ευθείες!”
- Το τραγούδι αυτό δεν τελειώνει με τις δύο στροφές. Απλά αυτές αποτελούν ερέθισμα για να καταθέσουν τα παιδιά τις δικές τους προτάσεις για ένα τέλος απρόσμενο, διαφορετικό, που εκείνα επιθυμούν και φαντάζονται.
7. Το Σκιάχτρο
Ο Δόκανος ο τρομερός
το Σκιάχτρο του διατάζει
κάθε που βλέπει τα πουλιά
άγρια να φωνάζει.
Παράφωνα να τραγουδά
λεπτά-χοντρά , όπως να’ ναι
φτάνει να φεύγουν τα πουλιά
με τρόμο να πετάνε.
“Τρα λα λα – τρα λα λα
το Σκιάχτρο είμ’ εγώ!
Τρα λα λα- τρα λα λα
να φύγετε από δω!”
Μια- δυο φορές τις διαταγές
το Σκιάχτρο ακολουθάει
μα ειν’ καλό κι ευγενικό
και τα πουλιά αγαπάει.
Παράφωνα να τραγουδά
το Σκιάχτρο δεν τ’ αντέχει
φίλους πολλούς, φίλους καλούς
τώρα κοντά του έχει.
“Τρα λα λα- τρα λα λα
το Σκιάχτρο ειμ’ εγώ
τρα λα λα – τρα λα λα
μη φυγετε από δω!”
- Το παραπάνω τραγούδι που δραματοποιείται με πολύ ενδιαφέρον από τα παιδιά, “γεννήθηκε” από το διάβασμα του βιβλίου του Ευγένιου Τριβιζά, “Το όνειρο του Σκιάχτρου” (Εκδ. Εστία).
8. Θα γίνω αστροναύτης
Θα γίνω αστροναύτης
σε πύραυλο θα μπω
ταξίδι στο φεγγάρι
θα κάνω αληθινό.
Και στο φεγγάρι πάνω
θα δεις να περπατώ
τριγύρω απ’ τους κρατήρες
θα τρέχω να κρυφτώ.
Μπορεί κι εκεί να βρω παιδιά
μπορεί κι αυτό να γίνει
και όλοι να χορέψουμε
κει πάνω στη σελήνη!
- Το τραγούδι αυτό δραματοποιείται με πολύ αγάπη απ’ τα παιδιά. Στην πρώτη στροφή είναι σαν να έχουνε μπει στον πύραυλο για να πάμε στη σελήνη. (Μπορούμε για παράδειγμα να σκεπαστούμε μ’ ένα μεγάλο πανί που θα είναι ο πύραυλος μας). Όταν φτάσουμε στη σελήνη -και σύμφωνα με τα λόγια και το ρυθμό της μουσικής του τραγουδιού- άλλοτε περπατάμε, άλλοτε τρέχουμε (για να “εξερευνήσουμε” τη σελήνη) και άλλοτε κρυβόμαστε μέσα σε “κρατήρες” που μπορούμε να φανταζόμαστε και να φτιάχνουμε με το σώμα μας. (Για παράδειγμα: γονατίζουμε και “κρυβόμαστε” με στα χέρια μας). Στο τέλος ακούγεται απόσπασμα από το έργο του Νίκου Σκαλκώτα, “36 ελληνικοί χοροί”. Έτσι μας δίνεται η δυνατότηατα να χορέψουμε “κει πάνω στη σελήνη! Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΝ 2 ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ. Η 8 ΚΑΙ Η 8β. Στην 8β ακούμε το απόσπασμα από τους “36 ελληνικούς χορούς”.
9. Οι Ινδιάνοι
Οι γενναίοι Ινδιάνοι
γύρω απ’ τη φωτιά παρέα
κουρασμένοι απ’ το κυνήγι
τραγουδούν γλυκά κι ωραία.
Όλι λάι, λάι ,λα λα τρια λα λα…
Σήματα στέλνουν με κάπνους
πέρα απ’ τα βουνά να πάνε…
οι φυλές των Ινδιάνων
την ειρήνη αγαπάνε!
Όλι λάι, λάι λα λα τρια λα λα…
Τι χαρά τι ευτυχία
να χορέψουν ήρθε η ώρα
με τα λόγια του αρχηγού τους
ο χορός αρχίζει τώρα!
- Στο τέλος του τραγουδιού ακούγεται χαρακτηριστική μουσική των Ινδιάνων με την οποία τα παιδιά μπορούν να κινηθούν, να χορέψουν , να αυτοσχεδιάσουν.
10. Το μπαλόνι
Στην αγκαλιά μου μέσα
μπαλόνι σε κρατώ
και τύμπανο σε κάνω
χτυπάω το ρυθμό.
Ψηλά θα σε πετάξω
μπαλόνι λατρευτό
στα σύννεφα παρέα
να παίξουμε κρυφτό.
Σε κάνω μαξιλάρι
μπαλόνι σ’ αγαπώ!
Το όνειρο που είδα
σε όλους θα το πω!
- Τα παιδιά κρατούν μπαλόνια και τα χτυπούν ρυθμικά στην πρώτη στροφή όπου η μουσική είναι σχετικά αργή, αποδίδοντας είτε το ρυθμικό μοτίβο (σειρά ήχων με διαφορετική διάρκεια,) είτε τον παλμό (ισόχρονα χτυπήματα που διατρέχουν ολόκληρο το τραγούδι). Στο ρεφρέν πετάνε ψηλά τα μπαλόνια τους, καθώς η μουσική γίνεται πιο γρήγορη. Στην 3η στροφή, τα παιδιά, κάνουν τα μπαλόνια μαξιλάρια και παίρνουν ένα σύντομο ύπνο (χαλαρώνουν- ηρεμούν). Αφού “ξυπνήσουν” , καλούμε όσα θέλουν, να πουν το όνειρο που είδαν!
11. Κόκκινο μαγικό αβγό
Μέσα σ’ ένα κόκκινο
μαγικό αβγό
είμαστε κλεισμένοι
μέσα σ’ ένα αβγό.
Κι όταν σπάσει το αβγό
βγαίνουμε απ’ αυτό
και μετά γινόμαστε
ό, τι θα σας πω!
Μέσα σ’ ένα κόκκινο
μαγικό αβγό
είμαστε κλεισμένοι
μέσα σ’ ένα αβγό.
Κι όταν σπάσει το αβγό
βγαίνουμε από κει
και μετά γινόμαστε
ό, τι θα μας πει!
- Το “μαγικό αβγό” μπορεί να είναι ένα μεγάλο κόκκινο πανί ή μεγάλο κόκκινο σελοφάν ( Ίσως να το φανταζόμαστε σαν ένα μεγάλο κόκκινο Πασχαλινό αβγό! ). Κάθε φορά, μετά τον τελευταίο στίχο, ο δάσκαλος, ή ο γονιός, ή κάποιο παιδί , μάς οδηγούν στο όνειρο και στην περιπέτεια λέγοντας εκείνο το καταπληκτικό “γινόμαστε…” (π.χ. μαριονέτες, μπάλα που πηδά, πουλάκια, Σαρλό κ.λπ.), ενώ παράλληλα ακούγεται διαφορετική μουσική για κάθε κατάσταση.
12. Το λάθος του Πινόκιο
Ουφ! βαρέθηκα κλεισμένος
μεσ’ στην ίδια ιστορία
δεν αντέχω, θα το σκάσω
με την πρώτη ευκαιρία.
‘Ετσι είπε ένα βράδυ
ο Πινόκιο στα βιβλία
πήρε και τα πράγματα του
πήγε γι’ άλλη πολιτεία.
Μα δεν ήξερε ο Πινόκιο
όταν έφευγε απ’ το σπίτι,
πως σαν άκουγε “ειδήσεις”
του μεγάλωνε η μύτη!
‘Εκανε μεγάλο λάθος
να σταθεί μπρος στην “Τι – Βι”
του μεγάλωσε η μύτη
έγινε και πιο στραβή!
Πριν τελειώσουν οι “ειδήσεις”
ο Πινόκιο προλαβαίνει,
στη βιβλιοθήκη φτάνει
κι από δε ξαναβγαίνει.
- Το παραμύθι οδήγησε και πάλι στη δημιουργία ενός τραγουδιού. Αυτή τη φορά ερέθισμα ήταν ο “πονηρός Πινόκιο” από το βιβλίο του Τζιάνι Ροντάρι, “Παραμύθια για να σπάτε κέφι” (Εκδ. Κέδρος 1980).
13. Ανακύκλωση
Μια ξαμαλλιασμένη σφουγγαρίστρα
κει στου σκουπιδότοπου την άκρη,
θυμάται και διηγιέται τα παλιά
και κάπου της ξεφεύγει ένα δάκρυ.
“Είδα στη ζωή κι άκουσα πολλά
έτριψα, σφουγγάρισα καλά…
τώρα περασμένα μεγαλεία,
είμαι σφουγγαρίστρα σ’ αχρηστία!”
Ξάφνου ένα κουτί ντενεκεδένιο
κι ένα πιο μεγάλο χαρτονένιο,
είπαν: “Κάτι νέο θα γεννούμε
όταν όλα θ’ ανακυκλωθούμε!”
Και του σκουπιδότοπου η ορχήστρα
με μαέστρο πια τη σφουγγαρίστρα,
παίζει κι όλα τώρα τραγουδούνε!
Τι καλά που θ’ ανακυκλωθούνε!
“Τι καλά που θ’ ανακυκλωθούμε
όλα καάτι νέο θα γεννούμε!
Όλα κάτι νέο θα γεννούμε,
τι καλά που θ’ ανακυκλωθούμε!”
- Ένα τραγούδι και πάλι για την προστασία του περιβάλλοντος, αυτή τη φορά μέσα από την ανακύκλωση.
14. Η ιστορία ενός μολυβιού
Στην κασετίνα του Θανάση
ένα στιλό τα έχει βάλει
με το μολύβι και καυχιέται
πως είν’ από γενιά μεγάλη.
“Μην πλησιάζεις, μη μ’ αγγίζεις
μυρίζει το φτηνό σου ξύλο.
Η θέση μου δεν επιτρέπει
να έχω ένα μολύβι φίλο!”
Κι η ξύστρα που ήτανε πιο πέρα
με το στιλό όλο συμφωνούσε
και το μολύβι εξυνόταν,
μίκραινε και μελαγχολούσε.
Η γόμα η φίλη η καλή του
του’ λεγε να’ χει πάντα ελπίδα
πως θα γυρίσει στη ζωή του
μια πιο χαρούμενη σελίδα.
Έτσι μια μέρα ο Θανάσης
στα χέρια το στιλό κρατάει
μ’ αυτό δε γράφει, έχει αδειάσει
και στα σκουπίδια το πετάει.
Τώρα στα χέρια του Θανάση,
καλοξυσμένο το μολύβι,
τρέχει από γράμμα σ’ άλλο γράμμα
και τη χαρά του δεν την κρύβει!
- Ερέθισμα για το τραγούδι αυτό που μας βοηθά να προσεγγίσουμε τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, αποτέλεσε το βιβλίο του Μάνου Κοντολέων, “Ένα συρτάρι γεμάτο όνειρα” (Εκδ. Άγκυρα 1988).
15. Στη γιορτή των παλιών παιχνιδιών
Παιχνίδια ξεχασμένα
παλιά παρατημένα
απόψε είναι καλεσμένα
είναι σε γιορτή.
Απ’ τα κουτιά του βγήκαν
καλά ξεσκονιστήκαν
και καλολαδοθήκαν
δεν μοιάζουν με παλιά!
Και στη γιορτή των παλιών παιχνιδιών
παίζουν, γελούν και πηδούνε,
άλλα κοιτάζουν πολύ σοβαρά
κι άλλα χορό ξεκινούνε.
- Τα παιδιά γίνονται παλιά παιχνίδια και δραματοποιούν το τραγούδι. Στο τέλος ακούγεται μουσική κατά τη διάρκεια της οποίας τα “παιχνίδια” παίζουν, κινούνται, ή χορεύουν όπως θέλουν.
16. “Είμαι του κόσμου ένα παιδί”
(Στίχοι: Θέτη Χορτιάτη)
Έφτυσα το χαζοκούτι
μ’ ένα πήδο ξέφυγα.
Μου κα΄νε το νου κουρκούτι
και τον πήρα κι έφυγα.
Δε μ’ αρέσουν μπαμπουνίδια
και τα μαχαιρώματα…
που να βρω παιδιά, παιχνίδια,
τρέλες μεσ’ τα χώματα;
Δένω κούνιες και γεφύρια
στ’ άστρα πάω κι έρχομαι.
Της αγάπης πανηγύρια
για τη γη μας εύχομαι.
Θέλω τους ανθρώπους φίλους
με ζεστά χαμόγελα!
Γλείφω λουκουμάδες ήλιους
με γλυκά χροσόμελα!
Πιπιλώ εν’ αστεράκι,
τάχα για πονόλαιμο!
Φταίω εγώ που’ μαι παιδάκι
και δε θέλω πόλεμο;
- Οι στίχοι είναι της Θέτης Χορτιάτη και ως τίτλος του τραγουδιού χρησιμοποιήθηκε ο τίτλος του βιβλίου της, “Είμαι του κόσμου ένα παιδί” (Εκδ. Λωτός 1990).
