Τα “σπιρίτσουαλς” των μαύρων σκλάβων του Νότου της Αμερικής – Το αγγλικό συγκρότημα “Μπήτλς”. Απόσπασμα από τον “Οδηγό Διαπολιτισμικής Μουσικής Εκπαίδευσης”.

 

Ακολουθεί απόσπασμα από το βιβλίο μας με τίτλο: “Οδηγός Διαπολιτισμικής Μουσικής Εκπαίδευσης” (Εκδόσεις “Πεδίο”), με θέμα: Τα “σπιρίτσουαλς” των μαύρων σκλάβων του Νότου της Αμερικής – Το αγγλικό συγκρότημα “Μπήτλς”.

Μεταφέρουμε από το βιβλίο, τις σελίδες από 81 έως 83.

 

Ένατο Μάθημα

Τα “σπιρίτσουαλς” των μαύρων σκλάβων  του Νότου της Αμερικής – Το αγγλικό συγκρότημα “Μπήτλς”.

ΣΤΟΧΟΙ

Τα παιδιά,

• Να προσεγγίσουν (και μέσω ακρόασης) τα “σπιρίτσουαλς”, δηλαδή τα θρησκευτικά τραγούδια των νέγρων του Νότου της Αμερικής, τα οποία συνδυάζουν δυτικές και αφρικανικές επιρροές.
• Να πάρουν π πληροφορίες για το σπουδαίο συγκρότημα των “Μπήτλς”. Να ακούσουν ένα από τα τραγούδια τους.
• Να παίξουν με ερέθισμα τα δύο προτεινόμενα τραγούδια.

 

Στις αρχές του 19 ου αιώνα , έκανε την εμφάνιση του στις περιοχές του αμερικανικού Νότου, ένα καινούργιο είδος θρησκευτικού τραγουδιού των μαύρων, που πήρε την ονομασία “σπιρίτσουαλ”. Όπως σημειώνει ο Γρηγορίου  στο βιβλίο του “μουσική για παιδιά και για έξυπνους μεγάλους”, {η ονομασία “σπιρίτσουαλ” προέρχεται από την αγγλική λέξη “σπίριτ”, που σημαίνει “πνεύμα”. Τα “σπιρίτσουαλς” λοιπόν ήταν τραγούδια με “πνευματικό” -δηλαδή θρησκευτικό- περιεχόμενο”.

Σύντομα δημιουργήθηκαν εκκλησίες μόνο για τους μαύρους. Δείγμα βέβαια αφενός του ρατσισμού των λευκών και αφετέρου της επιθυμίας των νέγρων να έχουν τους δικούς τους χώρους, για να εκδηλώνουν με τον δικό τους τρόπο και ύφος τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.

Τραγουδούσαν λοιπόν τα “σπιρίτσουαλς” (τους θρησκευτικούς τους ύμνους), χτυπώντας ρυθμικά χέρια και πόδια, ενώ συγχρόνως κινούσαν χορευτικά όλο το σώμα.

Τα τραγούδια αυτά είχαν για τους μαύρους ιδιαίτερη συμβολική αξία. Μέσα απ’ αυτά κρατούσαν ζωντανή την ελπίδα για ελευθερία, ενώ συγχρόνως έδειχναν την αντίσταση τους απέναντι στην απάνθρωπη καταπίεση των λευκών.

“Σπιρίτσουαλς” εμφανίζονται ως το τέλος του 19 ου αιώνα. Από κει και πέρα γεννιέται ένα νέο είδος τραγουδιού των νέγρων της Αμερικής, τα “γκόσπελς”, τα οποία αφενός κατάγονται από τα “σπιρίτσουαλς” και αφετέρου είναι επηρεασμένα από τα “μπλουζ”.Τα “γκόσπελς” μπορούμε να πούμε ότι κηρύττουν λόγο του Θεού, αφού “γκοτ” σημαίνει “Θεός” και “σπελ” σημαίνει “λόγος”.

Μπορούμε να διαλέξουμε  να διαλέξουμε ένα “σπιρίτσουαλ” και να το ακούσουμε με τα παιδιά. Εμείς διαλέξαμε  αυτό που ακολουθεί.

 

• Λένε πως τα  τραγούδια των “Μπήτλς” (“Μπήτλς” σημαίνει “Σκαθάρια”)  είναι για όλες τις ηλικίες. Μικροί – μεγάλοι τα ακούνε ακόμα από τις ηχογραφήσεις και τα χαίρονται. Οι ειδικοί μιλούν για το “φαινόμενο των Μπήτλς” και όχι απλά για ένα συγκρότημα ποπ μουσικής της δεκαετίας του ’60. Είναι το πιο διάσημο γκρουπ στην ιστορία της μουσικής. Ερμήνευαν μόνο δικά τους τραγούδια, σε αντίθεση με άλλα συγκροτήματα, που απλώς τραγουδούσαν δημιουργίες άλλων.

Οι ¨Μπήτλς” (The Beatles) δημιουργήθηκαν το 1959 στο Λίβερπουλ της Αγγλίας. Το συγκρότημα αποτελούσαν αρχικά οι: Τζον Λένον (ρυθμική κιθάρα). Πολ Μακ Κάρντνεϊ (μπάσο κιθάρα), Τζόρτζ Χάρισον (κιθάρα) και Πιτ Μπεστ (ντραμς). Το 1962 τη θέση του ντράμερ πήρε ο Ρίνγκο Σταρ .

Αυτός που έπαιξε πολύ σπουδαίο ρόλο στην πρόοδο και προβολή των “Μπήτλς” ήταν ο μάνατζερ τους, ο Μπράιαν Επστάιν. Κι αυτό, γιατί εκτός από τις πάρα πολύ καλές ενέργειες του για την καλλιτεχνική προώθηση του συγκροτήματος σε όλο τον κόσμο, έκανε αρκετές φορές , με επιτυχία, ενορχηστρώσεις των τραγουδιών.

Το συγκρότημα ταξίδεψε στην Αμερική, όπου έδωσε συναυλίες με εξαιρετική επιτυχία. Όταν τα μέλη του επέστρεψαν στο Λονδίνο, τους αποδόθηκαν τιμές ηρώων. Μάλιστα, η βασίλισσα της Αγγλίας τους κάλεσε στο παλάτι (στο Μπάκιγχαμ) και τους παρασημοφόρησε.

Κάποτε, ταξίδεψαν στο Αιγαίο, για να αγοράσουν ένα ελληνικό νησί. Τελικά, αυτή η αγορά δεν έγινε ποτέ.

Στις αρχές του 1970, η ιστορία των “Μπήτλς” , έφτασε στο τέλος της παρά τη συνεχιζόμενη μεγάλη επιτυχία. Καθένας τους, από κει και πέρα, ακολούθησε τον δικό του δρόμο, χωρίς ωστόσο να πλησιάσουν ποτέ εκείνα τα εξαιρετικά αποτελέσματα που έβγαζαν όταν ήταν και οι τέσσερις μαζί.

Στη συνέχεια, παρέα με τα παιδιά, ακούμε ένα τραγούδι των “Μπήτλς”.

• Να μια ιδέα -πρόταση, μέσα από τις πολλές, για να παίξουμε! Στο νέγρικο τραγούδι να κινούμαστε ρυθμικά, χτυπώντας -αν θέλουμε- και παλαμάκια, στο τραγούδι των “Μπήτλς” να φανταζόμαστε πως κρατάμε μουσικά όργανα και να μιμούμαστε τα μέλη του συγκροτήματος, σαν να είμαστε σε συναυλία.