Τραγούδια, Ποιήματα, Κείμενα, σχετικά με την ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ της Δωδεκανήσου (7 Μαρτίου 1948 -2021), για τα σχολεία της ιδιαίτερης πατρίδας μου.
Τραγούδια, ποιήματα, και κείμενα , σχετικά με την ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ της Δωδεκανήσου (7 Μαρτίου 1948 – 2021), για τα σχολεία της ιδιαίτερης μου πατρίδας.
- Ξεκινούμε με το τραγούδι μας, “ΕΠΤΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ”.
- Στη συνέχεια παραθέτουμε όλα τα κείμενα της ομιλίας μας προς τα παιδιά του 2 ου Δημοτικού Σχολείου Ιαλυσού Ρόδου, όπου υπηρετούσαμε. (Τα έμμετρα κείμενα τα παρουσίαζαν παιδιά. Τα πεζά, εμείς ή και αυτά, παιδιά).
ΟΜΙΛΙΑ … ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ 7 η ΜΑΡΤΙΟΥ
ΠΑΙΔΙΑ
Χίλια εννιακόσα δώδεκα
πέντε του μήνα Μάη,
ο Ιταλός κατακτητής
τη Ρόδο μας πατάει.
Μπροστά πάει ο Αμέλιο
που έστειλε ο Μουσολίνι,
σκλάβα τη Ρόδο να κρατά,
να δένει και να λύνει.
……………………………………………………………..
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ (ή κάποιος μαθητής, ή κάποια μαθήτρια)
Στις 5 Μάη 1912 ο Ιταλός αντιστράτηγος Giovanni Amelio κατέλαβε τη Ρόδο και ο δικτάτορας Μουσολίνι τον διόρισε διοικητή του νησιού.
ΠΑΙΔΙΑ
Ψεύτης ήταν ο Αμέλιο
ήρθε λέει να μας σώσει
κι από των Τούρκων τα δεσμά
να μας απελευθερώσει!
Μα άλλα είχε αυτός στο νου,
κι από την πρώτη μέρα,
τη Ρόδο εκυβέρνησε
με μίσος και φοβέρα.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ( ή μαθητής – μαθήτρια)
Από κείνη την ημέρα (5 η Μάη 1912), τα Δωδεκάνησα άλλαξαν κατακτητή. Οι Ιταλοί, πήραν τη θέση των Τούρκων. Ήταν ψέμα πως ήρθαν σαν ελευθερωτές. Ο Αμέλιο -που ήταν σκληρός και σκόρπιζε τον τρόμο γύρω του, και οι στρατιώτες του- ήρθαν σαν κατακτητές. Ήρθαν για να κάνουν Ιταλικά τα Δωδεκάνησα. Ήρθαν για να μείνουν.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΠΑΙΔΙΑ
-“Μουσολίνι αφεντικό μου”,
γράφει ο διοικητής Αμέλιο,
“Θα τους “σβήσουμε” τη γλώσσα
θα τους πάρουμε το γέλιο!”
“Δίχως γλώσσα κι ιστορία
και με φόβο από πάνω,
τους Ροδίτες Μουσολίνι,
Ιταλούς θα σου τους κάνω!”
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ (ή μαθητής – μαθήτρια)
Και πως θα έκαναν τα Δωδεκάνησα Ιταλικά; πολεμώντας πρώτα – πρώτα τη γλώσσας μας. Και πως θα το πετύχαιναν καλύτερα αυτό; Απαγορεύοντας τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα σχολεία μας. Αυτό ήταν το σχέδιο τους και ήταν θέμα χρόνου να το εφαρμόσουν.
Μάλιστα τότε, ο Αμέλιο έγραψε στο Μουσολίνι: ” Αν θέλουμε να σταθεροποιηθούμε στη Ρόδο, πρέπει να ενδιαφερθούμε και να φτιάξουμε αμέσως Ιταλικά σχολεία στο νησί”.
Πολεμώντας τη γλώσσα την ελληνική μέσα στα σχολεία θα εξιτάλιζαν τους μαθητές… θα τους έκαναν δηλαδή Ιταλούς. Ο Αμέλιο ζήτησε την άδεια να εφαρμόσει το σχέδιο του και ο Μουσολίνι μετά χαράς του την έδωσε.
ΠΑΙΔΙΑ
Μέτρα πολλά επήρανε
τότε οι κατακτητές μας,
τη γλώσσα να ξεχάσουνε
για πάντα οι μαθητές μας.
Μα τι πετύχαν οι Ιταλοί
στο στόχο που εβάλα;
Τους κάναν “πρωταγωνιστές”
σε πράγματα μεγάλα!
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ (ή μαθητής- μαθήτρια)
Ε, λοιπόν παιδιά. Εκείνα τα χρόνια, από το 1912 έως το 1945, οι μαθητές της Ρόδου και της υπόλοιπης Δωδεκανήσου, έγιναν οι “πρωταγωνιστές” και ο “στόχος” των Ιταλών.
Οι μαθητές έπρεπε , λέει, να ξεχάσουν τη γλώσσα τους, να ξεχάσουν πως είναι Έλληνες! Κι έτσι οι Ιταλοί να κερδίσουν για πάντα τα Δωδεκάνησα και να κάνουν τους Έλληνες κατοίκους τους, αργά – αργά αλλά σταθερά , Ιταλούς.
Ήταν φυσικό οι μαθητές μας να αντιδράσουν. Λίγο αργότερα θα μας μιλήσουν παιδιά, γι’ αυτές τις αντιδράσεις, τα ανδραγαθήματα τους, τις πράξεις αντίστασης τους, τη λεβεντιά τους.
………………………………………………………………………………………………………………………………………
ΠΑΙΔΙΑ
Κάποτε φεύγει ο Αμέλιο
κι ο Μάριο Λάγκο φτάνει
και στα σχολειά χειρότερα
μέτρα εκείνος βάνει.
Να βγάλει τα ελληνικά
απ’ τα σχολειά γυρεύει,
βάζει δασκάλους Ιταλούς
τους μαθητές παιδεύει!
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ (ή μαθητής – μαθήτρια)
Έτος 1923, Φεβρουάριος μήνας. Είχαν περάσει περίπου 11 χρόνια από τότε που οι Ιταλοί έφτασαν ως κατακτητές στη Ρόδο.
Κυβερνήτης της Ρόδου γίνεται ο Mario Lago … και τότε ξεκίνησαν να εφαρμόζονται ακόμα πιο σκληρά μέτρα στα σχολεία μας. Διορίζουν Ιταλούς δασκάλους που διδάσκουν Ιταλικά, ενώ η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας περιορίζεται πάρα πολύ. Τα ελληνόπουλα της Δωδεκανήσου, εκείνη την περίοδο, διδάσκονταν ακόμα, ιταλική ιστορία και ιταλική γεωγραφία. Διορίζουν και Ιταλούς αξιωματικούς να επιβλέπουν τους μαθητές και όσους δίδασκαν.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΠΑΙΔΙΑ
Σιγά – σιγά, ιταλική
γλώσσα και ιστορία,
τα ‘ βάλαν μέσα στα σχολειά
με πείσμα και με βία.
Τότε κάποιοι προτίμησαν
αγράμματοι να μείνουν
αντί των Ιταλών αυτοί
τα “θύματα” να γίνουν.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ (ή μαθητής – μαθήτρια)
Η διδασκαλία της Ιταλικής γλώσσας επιβλήθηκε με τη βία, αφού οι μαθητές που δεν έπαιρναν τουλάχιστον 6 στα Ιταλικά, έμεναν στην ίδια τάξη, άσχετα αν είχαν καλούς βαθμούς στα άλλα μαθήματα.
Έτσι πολλοί Δωδεκανήσιοι -Έλληνες μαθητές προτίμησαν να σταματήσουν το σχολείο ή να μαθαίνουν ελληνικά -πιο εντατικά- στα κρυφά. Με κίνδυνο της δικής τους ζωής και της ζωής των συγγενών τους. Τότε, δυστυχώς, αρκετά σχολεία έκλεισαν.
ΠΑΙΔΙΑ
Μα τα παιδιά δεν κάθονται
με χέρια σταυρωμένα,
δεν υπακούν στις διαταγές
γιατί ‘ ναι αντρειωμένα!
Φεύγει ο Λάγκο κι έρχεται
άλλος με τη σειρά του!
Ο πιο σκληρός, ο πιο κακός,
Ντε Βέκκι τ’ όνομα του!
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ (ή μαθητής – μαθήτρια)
Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Δωδεκανήσου λοιπόν, δεν κάθισαν με σταυρωμένα τα χέρια. Αντίθετα, αντιδράσανε πολύ έντονα απέναντι σε αυτά τα πολύ σκληρά μέτρα που εφάρμοσαν οι Ιταλοί κατακτητές στα νησιά μας.
Να όμως που τα χειρότερα για τα σχολιαρόπαιδα ήταν στο “δρόμο”! Γιατί διοικητής της Ρόδου που διοικούσε όλη τη Δωδεκάνησο, διορίζεται ο συνεργάτης και καλός φίλος του Μουσολίνι, ο De Vecci. Αυτός ο άνθρωπος έγινε ο φόβος και ο τρόπος του κάθε πατριώτη.
ΠΑΙΔΙΑ
Τα ελληνικά εβγάλανε
για πάντα απ’ τα σχολειά μας
κι έπρεπε μόνο Ιταλικά
να μάθουν τα παιδιά μας.
Να μη μιλούν ελληνκά
ούτε στο διάλειμμα τους;
καλύτερα πια τα παιδιά
ν’ αφήσουν τα σχολειά τους!
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ (ή μαθητής – μαθήτρια)
H ελληνική γλώσσα , μετά από διαταγή του De Vechi -το 1973- μπορούσε να διδάσκεται ως την Γ! Δημοτικού. Από κει και πέρα , δεν θα διδασκόταν σε άλλες μεγαλύτερες τάξεις. Έπρεπε τα παιδιά να τη ξεχάσουν. Υποχρεωτική και επίσημη σχολική γλώσσα, έγινε η γλώσσα των κατακτητών.
Τα παιδιά απαγορευόταν να μιλούν μεταξύ τους ελληνικά, ακόμα και στα διαλείμματα, και έπρεπε να χαιρετούν φασιστικά! Όποιο σχολείο δεν υπάκουε , ο Ντε Βέκκι το έκλεινε. Και δεν υπάκουσαν πολλοί μαθητές. Δεν υπάκουσαν πολλοί δάσκαλοι. Κι έτσι τότε έκλεισαν ακόμη πιο πολλά σχολεία αφού οι μαθητές δεν πήγαιναν στα μαθήματα, αντιδρώντας με τον τρόπο αυτό στα σχέδια των κατακτητών.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΠΑΙΔΙΑ
Και δεν αρκούσαν όλα αυτά
να κι η Μπαλίλλα φτάνει
που ήθελε τους μαθητές
Φασίστες να τους κάνει!
Τη μια με τα μαθήματα
την άλλη με τα “δώρα”,
μα οι μαθητές χρόνια κρατούν
δεν θα λυγίσουν τώρα!
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ (ή μαθητής – μαθήτρια)
Να λοιπόν που την περίοδο εκείνη μπαίνει στα σχολεία μας κι ένα καινούργιο μάθημα! ¨Η ΦΑΣΙΣΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ!” … και τα διάφορα “δώρα”. όπως συχνές εκδρομές με όμορφα λεωφορεία και ένα σωρό άλλα περίεργα “δωράκια” , για να πάρουν με το μέρος τους τα παιδιά.
Στα πλαίσια του μαθήματος της “Φασιστικής Αγωγής”, Οι Ιταλοί δάσκαλοι, απαιτούσαν από τους μαθητές, να γραφτούν στη Φασιστική μαθητική οργάνωση που την έλεγαν Balilla. Γι’ αυτό τους έδιναν ειδικά χαρτιά – αιτήσεις για να τα υπογράψουν. Όποιος υπέγραφε, ήταν σαν να δήλωνε φίλος και πιστός των κατακτητών. Τα παιδιά τότε, γυρνούσαν πίσω τα χαρτιά στους δασκάλους που τους τα είχαν δώσει, χωρίς φυσικά να τα έχουν υπογράψει. Γιατί πατρίδα τους ήταν η Ελλάδα και δεν θα την προδίνανε ποτέ!
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΠΑΙΔΙΑ
Όλα ήταν μαύρα, σκοτεινά
δεν είχαμε σχολεία!
και τότε ανάβει ένα φως
γνώσης, η εκκλησία.
Σχολεία Κατηχητικά
τη γλώσσα μας θα σώσουν
θα σώσουν τον ελληνισμό
κι ελπίδας φως θα δώσουν!
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ (ή μαθητής – μαθήτρια)
Και να που στην ουσία τα σχολεία ήταν σαν να έκλεισαν. Αφού οι μαθητές – εκτός από πολύ λίγους – δεν πήγαιναν σ’ αυτά. Ευτυχώς όμως τότε και τα ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ που λειτουργούσαν μέσα στις εκκλησίες. Εκεί πήγαιναν πολλά παιδιά , μα και μεγάλοι. Δασκάλους είχαν παπάδες και θεολόγους. Για βιβλία είχαν -κυρίως- τα διάφορα βιβλία της εκκλησίας. Η επιτυχία των κατηχητικών ήταν πολύ μεγάλη. Η ελληνική γλώσσα, έστω και με αυτό τον τρόπο, δεν σταμάτησε να διδάσκεται και τα κατηχητικά σχολεία, κράτησαν ζωντανή την ελληνική εθνική ταυτότητα των Δωδεκανησίων. Κράτησαν άσβηστο τον πόθο και την πίστη για ελευθερία!
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ΣΤΑΧΥΟΛΟΓΗΣΑΜΕ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΣΥΝΕΒΗΣΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΣΤΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ, ΜΕ “ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ” ΜΑΘΗΤΕΣ – ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΟΣΙΑΖΟΥΜΕ ΠΑΡΑΚΑΤΩ. ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ ΤΟΤΕ, ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑ ΔΙΑΒΑΣΑΝ ΠΑΙΔΙΑ.
- Ένας Ιταλός δάσκαλος, μια μέρα, πλησιάζει στο διάλειμμα μια μαθήτρια πρώτης δημοτικού και τη ρωτά:
-Πως σε λένε;
-Ορανία.
-Από δω και πέρα θα σε φωνάζουμε Ουράνια, γιατί είσαι Ιταλίδα (στην ιταλική το όνομα τονίζεται στην προπαραλήγουσα).
-Είμαι Ελληνίδα, είπε εκείνη η μικρή με το κεφάλι ψηλά, και θα με λένε Ουρανία.
Νικημένος ο δάσκαλος από το θάρρος του εξάχρονου παιδιού απομακρύνθηκε βουβός.
- Συνήθιζα, γράφει η δασκάλα κ. Μαρία Πετρούτσου, το απόγευμα ή την Κυριακή , όταν ο καιρός ήταν καλός, να μαζεύω όσα παιδιά ήθελαν και να πηγαίνουμε περίπατο τάχα για να μαζέψουμε χόρτα και λουλούδια. Καταλήγαμε όμως σ’ ένα μοναστήρι, για να μας μάθει η Ηγουμένη, που είχε καλή φωνή, κάποιο ελληνικό τραγούδι.
Άλλες φορές , σε ερημικούς κολπίσκους, όπου μας έκρυβαν οι άγριοι βράχοι και το κύμα έπνιγε τις φωνές μας, τραγουδούσαμε ελληνικά τραγούδια και χορεύαμε ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς, Αυτό γινόταν πιο συχνά, το Καλοκαίρι.
Από ένα τέτοιο περίπατο γυρίζαμε ένα βράδυ. Ήταν η τελευταία χρονιά του πολέμου. Ένα παιδί κρατούσε ψηλά ένα καλάμι, που πάνω είχαμε κρεμάσει τα καπέλα μας. Μια μικρή με πλησιάζει και μου λέει:
-“Κυρία, τι καλά που θα ‘τανε , του χρόνου το Καλοκαίρι να πηγαίνουμε περίπατο και να κρατούμε την ελληνική σημαία! Ο θεός φαίνεται πως άκουσε εκείνη την παιδική ευχή!
- Ήταν δάσκαλος εδώ στο νησί όταν ήρθε μια διαταγή που τον υποχρέωνε να μιλήσει στα παιδιά για τις δήθεν νίκες του ιταλικού στρατού κατά των Ελλήνων. Είπε λίγα λόγια και κάθισε στην έδρα. Ένας πιτσιρίκος έτρεξε κοντά του.
-Κύριε, να σας πω ένα μυστικό;
-Λέγε Γιάννη
-Άλλα θέλατε να μας πείτε και άλλα μας είπατε.
-Πως το κατάλαβες Γιάννη
-Γιατί όση μιλούσατε είχατε ένα ειρωνικό χαμόγελο…
- Στην τάξη ενός Ιταλού δασκάλου Γ! και Δ! τάξης δημοτικού, οι μαθητές ζωγραφίζουν. Εκείνος τριγυρνά και βλέπει τις εργασίες τους. Παρατηρεί ότι ο Παντελής, ζωγραφίζει καράβια με ελληνικές σημαίες.
-Γιατί δεν ζωγραφίζεις ιταλικά καράβια; τον ρωτά άγρια.
-Γιατί, σας άφησαν οι Έλληνες καράβια, που σας τα βούλιαξαν όλα;
Έξαλλος ο δάσκαλος ορμά στη διπλανή τάξη που είναι ο Έλληνας δάσκαλος φωνάζοντας:
-Ποιος λέει τέτοια φοβερά πράγματα στους μαθητές;
- Μια δασκάλα πήρε αυστηρή εντολή από τους κατακτητές, να πει στους μαθητές ότι είναι υποχρεωμένοι να γραφτούν Μπαλίλλα . Να γραφτούν δηλαδή στη φασιστική νεολαία. Ούτε λίγο ούτε πολύ, να αρνηθούν την πατρίδα τους. Οι μικροί όμως, λες και κάποιος τους έδωσε σύνθημα, όρμησαν προς την πόρτα. Αλλά επειδή δεν μπορούσαν όλοι συγχρόνως να βγουν απ’ αυτήν, όρμησαν και προς τα παράθυρα και πάρα πολύ γρήγορα η δασκάλα είχε μείνει μόνη μέσα στην τάξη. Κανείς δε γράφτηκε Μπαλίλλα.
- Το τέλος του πολέμου πλησιάζει .Μας πληροφορούν κρυφά (αφηγείται ένας δάσκαλος), ότι σε λίγες μέρες θα έρθουν στο νησί ελληνικά καράβια. Πρέπει να ετοιμαστούμε να τα υποδεχτούμε. Ειδοποιώ τους μαθητές και τις μαθήτριες μου, όσους και όσες μπορούν να φτιάξουν στα σπίτια τους ελληνικές σημαίες. Όσες είναι κρυμμένες σε ντουλάπια, μπαούλα, ετοιμάζονται. Όσα παιδιά δεν έχουν ύφασμα, φτιάχνουν σημαίες από χαρτόνι. Πρέπει όμως να μάθουμε τραγούδια. Τα πρόσφατα μας είναι άγνωστα. Ταιριάζουμε όμως καινούργιους στίχους, επίκαιρους σε παλιά εμβατήρια και περιμένουμε με λαχτάρα.
- Η λευτεριά έφτασε. Οι πρώτοι Έλληνες στρατιωτικοί πατούν το πόδι τους στο νησί. Ένας λοχαγός βλέπει μια δασκάλα με τις μαθήτριες και τους μαθητές της που έχουν κατέβει στην παραλία για να θαυμάσουν την ελληνική σημαία που κυματίζει. Τους πλησιάζει και δίνοντας στη δασκάλα ένα κουτί σοκολατάκια , λέει:
– Αυτά είναι ότι μπορεί να προσφέρει ένας στρατιώτης στα ελληνόπουλα του νησιού.
Οι σοκολάτες όμως είναι πολύ λίγες και τα παιδιά πολλά. Τρέχουν όλα γύρω από τη δασκάλα τους.
-Κυρία, να, ένα τόσο δα κομματάκι ο καθένας μας σαν αντίδωρο.
Ο λοχαγός συγκινημένος τα χαϊδεύει ενώ αυτά τον αποθεώνουν.
- Ένα από τα πιο σκληρά μέτρα που εφάρμοσε ο κατακτητής , ήταν η απόφαση να πάψουν οι μαθητές του Γυμνασίου να φορούν πηλήκιο. Τι ήταν το πηλήκιο; Το πηλήκιο ήταν ένα μπλε καπέλο.
Οι κατακτητές λοιπόν είχαν καταλάβει πολύ καλά ότι για τους μαθητές το μπλε αυτό καπέλο δεν ήταν άλλο από την ελληνική σημαία, που φορούσαν περήφανα στα κεφάλια τους και την ξεδίπλωναν καμαρωτή στις γυμναστικές επιδείξεις, στις εκδρομές και στις παρελάσεις.
Όμως μια μέρα, οι Ιταλοί διέταξαν τους μαθητές του Βενετοκλείου Γυμνασίου, να παραδώσουν τα πηλήκια τους – τα μπλε καπέλα τους δηλαδή- στο διευθυντή του σχολείου και εκείνος με τη σειρά του να τα παραδώσει στα χέρια των κατακτητών.
Τότε με συγκίνηση, οι μαθητές, μάζεψαν τα καπέλα τους κι αφού καρφίτσωσαν ένα χαρτάκι με το όνομα τους πάνω στο καπέλο, ανοίξανε ένα λάκκο στο υπόγειο του σχολείου κι εκεί τα θάψανε. Με τον τρόπο αυτό, δεν τα έδωσαν στα χέρια των κατακτητών. Τα φύλαξαν – έστω και μέσα στο χώμα- περιμένοντας την ελευθερία να έρθει στα Δωδεκάνησα.
- Οι μαθητές του Γυμνασίου δεν άντεχαν να βλέπουν την Ιταλική σημαία να κυματίζει ψηλά στον ιστό του σχολείου τους. Έτσι , τη νύχτα της21ης Απριλίου 1937 ,ημέρα που οι Ιταλοί γιόρταζαν ,μαθητές του Βενετοκλείου Γυμνασίου, κατέβασαν την ιταλική σημαία από το αέτωμα του κτιρίου. Ήταν μια πράξη μεγάλης ανδρείας.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ένας φωτεισμένος δάσκαλος μας, ο Φώτης Βαρέλης , που δεν ζει πια, σε λόγο που έβγαλε στις 7 Μαρτίου 1988 ,είπε: (Το κείμενο που θα διαβάσετε στη συνέχεια, το επεξεργαστήκαμε -χωρίς να το αλλοιώσουμε- για να μπορούν να το καταλάβουν και τα μικρότερα παιδιά). Είπε λοιπόν μεταξύ άλλων ο κ. Βαρέλης:
Όσο για το μέλλον, τούτα δω θέλω να σας πω.
Το ένα είναι: “Προσέξτε την ελευθερία μας”. Είναι ότι πιο σημαντικό για τον κάθε άνθρωπο. Γιατί η ελευθερία δένεται στενά με την αγάπη, την ανθρωπιά και τη δικαιοσύνη.
Το δεύτερο είναι: “Προσέξτε τη γλώσσα μας” γιατί τίποτε άλλο, πιο ακριβό από τη γλώσσα, δεν κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας. Και τίποτε άλλο, πιο ακριβό από τη γλώσσα, δεν πρόκειται να δώσουμε στα παιδιά μας. Από τη γλώσσα φτάνουμε στην ιστορία μας, από τη γλώσσα παίρνει δύναμη το έθνος μας, από τη γλώσσα παίρνουμε δύναμη για το σήμερα”.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΤΗΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
ΥΜΝΟΣ ΤΗΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
(Στίχοι και μουσική: Ντε Κάστρο)
Δώδεκα αψίδες θριάμβου έχουν στηθεί στα δώδεκα λιμάνια
κι έχουνε χρυσοσφυρηλατηθεί με μόχθους κι εθνική περηφάνια.
Για να διαβεί η ποθητή μας λευτεριά κυανόλευκα ντυμένη
κάθε νησιού μας πάλι ένδοξη στεριά ελεύθερη να γένει.
Κόποι και μόχθοι κι αγώνες και διωγμοί δε σβήσαν την ελπίδα,
απ’ τη βαριά σκλαβιά ν ‘ απαλλγεί η λατρεμένη μας πατρίδα.
Και να προβάλει γοργή η λευτεριά , μάνα μας δοξασμένη,
για ν’ αγκαλιάσει και τα δώδεκα νησιά δαφνοστεφανωμένη.
ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΓΕΝΝΑΙΟΥΣ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ
(Ποίηση: Γιώργος Σακελλαρίδης
Μουσική: Ξένη Σακελλαρίδου – Έμνερ Παπαχαλκίτου)
Της λεβεντιάς γεννήματα
Ροδίτες παλικάρια
τα μάτια σας της λευτεριά
ανέσβηστα φανάρια.
-Χρυσή βροχή στο πέλαγο
και στην καρδιά μου πάνω,
μετά από χίλιους χωρισμούς
Έλληνας πάλι φτάνω.
Του ήλιου καθρεφτίσματα
Ροδίτισσες κυράδες,
αλύγιστες μες τη σκλαβιά
περήφανες μανάδες.
-Χρυσή βροχή στο πέλαγο
και στην καρδιά μου πάνω,
μετά από χίλιους χωρισμούς
δες, Ελληνίδα φτάνω.
Ροδίτες και Ροδίτισσες,
η μοίρα σας δεμένη
με της Ελλάδας το γραφτό
αιώνια θα μένει.
-Χρυσή βροχή στο πέλαγο
και στην καρδιά μου πάνω,
μετά από χίλιους χωρισμούς.
ΜΑΝΑ ΕΛΛΑΔΑ ΦΤΑΝΩ!
………………………………………………………………………………….
ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΔΥΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΣΕ VIDEO
https://
ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Η Ρόδος του 20ου αιώνα. Ν. Νικολάου και Α. Αγγελή. Εκδόσεις, Δέντρο.
- Το χρονικό της Ιταλοκρατίας της Ρόδου. Μητροπολίτου Καρπάθου -Κάσου, Απόστολου.
- Περιοδικό Ροδίτικα Γράμματα Ιαν. – Ιουν. 1978. Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Άρθρο της Μαρίας Πετρούτσου, με τίτλο: “Εκ στόματος νηπίων”.